Հայաստանի Հանրապետությունում շենքերի ոլորտն էներգիայի ամենամեծ սպառողներից է: Ըստ ՄԱԿ-ի կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի ներքո Հայաստանի կողմից ներկայացված ջերմոցային գազերի (ՋԳ) կադաստրի 2010թ. Ազգային հաղորդագրության՝ առաջնային էներգետիկ ռեսուրսների շուրջ 28%-ը սպառվում է շենքերի կողմից (հիմնականում բնակելի հատվածում)՝ կազմելով ՋԳ ընդհանուր արտանետումների շուրջ 20%-ը: Երկարատև ջեռուցման սեզոնով և ձմեռվա -5°C միջին ջերմաստիճանով՝ շենքերում էներգիայի սպառումը հիմնականում կապված է ջեռուցման հետ:
Փարիզյան համաձայնագրի (2015) ներքո Հայաստանի ազգային մակարդակով նախատեսված հանձնառություններում շենքերի ոլորտը ճանաչվել է որպես կլիմայի փոփոխության մեղմման առաջնահերթ ուղղություն։ Շենքերից ՋԳ արտանետումները 2000-2010թթ․ աճել են հնգապատիկ՝ 2000թ․ 345 կտCO2-ից հասնելով 2010թ․ 1,723 կտCO2-ի։
«Շենքերի էներգաարդյունավետ արդիականացմանն ուղղված ներդրումների ռիսկերի նվազեցում» ծրագրի նպատակն է ընդլայնել Հայաստանում շենքերի էներգաարդյունավետ (ԷԱ) արդիականացմանն ուղղված ներդրումները, նվազեցնել դրանց ռիսկերը՝ խրախուսելու համար մասնավոր հատվածի ներդրումներն ու նվազեցնելու էներգետիկ աղքատությունը:
Ծրագրի աջակցությամբ ձևավորվում է ԷԱ ներդրումների համար բարենպաստ շուկայական միջավայր և ընդլայնվելու ընդունակ բիզնես մոդել, որը կնպաստի էներգիայի էական խնայողությանը և արդյունքում՝ ՋԳ արտանետումների կրճատմանը։ Ծրագիրը կխթանի նաև «կանաչ» աշխատատեղերի ստեղծումը, աղքատության կրճատումը և մասնավոր ու հանրային հատվածի կողմից լրացուցիչ ֆինանսավորումը:
Ծրագիրը կառուցված է չորս բաղադրիչներից՝
(i) Շենքերի ոլորտում չափողականության, հաշվետվայնության և հավաստագրման (ՉՀՀ) համակարգի ստեղծում և գիտելիքի կառավարում,
(ii) քաղաքականության ռիսկերի նվազեցում,
(iii) ֆինանսական ռիսկերի նվազեցում, և
(iv) ֆինանսական արտոնություններ:
Ծրագրի ակնկալվող արդյունքներ.
Բարելավված ԷԱ և ցածր էներգատարությամբ շենքերի շնորհիվ Ծրագիրը նպաստում է ջերմոցային գազերի արտանետումների զգալի կրճատմանը: Երևանում ՄԱԶԾ-ԳԲՀ ծրագրի (2010-2016թթ․) փորձի և իրականացրած էներգետիկ աուդիտների արդյունքների համաձայն` շենքերում կարելի է հասնել մինչև 60% էներգիայի ծախսարդյունավետ կրճատման:
ԷԱ միջամտությունների արդյունքում, 20 տարվա ընթացքում, ՋԳ արտանետումների կրճատումը կկազմի՝ 1118 կտ CO2:
Ծրագիրը կընդգրկի հասարակական, բազմաբնակարան շենքերը, ինչպես նաև առանձնատները:
Ուղղակի շահառուների ընդհանուր քանակը կկազմի շուրջ 280,000 մարդ:
Ֆինանսավորող`
Կլիմայի կանաչ հիմնադրամ (ԿԿՀ)
Իրականացնող կազմակերպություն`
ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագիր (ՄԱԶԾ)
Տևողությունը`
9 տարի (2017-2026թթ.)
Ազգային համակարգող`
ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարություն
Ծրագրի բյուջե`
ԿԿՀ` 20,000,000 ԱՄՆ դոլար
Համաֆինանսավորում` 9,820,000 ԱՄՆ դոլար
